తుఫాన్లకు ఆంధ్రానే టార్గెట్… ప్రతి సంవత్సరం మనల్నే ఎందుకు వణికిస్తున్నాయి?... షాకింగ్ కారణాలు

ప్రతీ ఏడాది అక్టోబర్, నవంబర్ నెలలు వచ్చాయంటే చాలు, ఆంధ్రప్రదేశ్, ముఖ్యంగా కోస్తా తీరంలో నివసించే ప్రజల గుండెల్లో రైళ్లు పరుగెడతాయి. ఎప్పుడు ఏ సముద్రపు గండం ముంచుకొస్తుందో, ఏ తుఫాన్ తమ జీవితాలను అతలాకుతలం చేస్తుందోనని భయం భయంగా బతకాల్సిన పరిస్థితి. వార్తల్లో బంగాళాఖాతంలో అల్పపీడనం అనే మాట వినిపిస్తే చాలు, ఇక్కడ రైతులు, జాలర్లు, సామాన్య ప్రజలు కంటి మీద కునుకు లేకుండా గడుపుతారు. దేశంలో ఎన్నో రాష్ట్రాలకు సముద్ర తీరం ఉన్నా, మరీ ముఖ్యంగా మన ఆంధ్రప్రదేశ్‌కే ఈ తుఫాన్ల బెడద ఎందుకు ఇంత ఎక్కువగా ఉంది? ఎందుకు ప్రతీ ఏడాదీ వేల కోట్ల నష్టం, పంట నష్టం, ఆస్తి నష్టం మనకే జరుగుతోంది? ఇది కేవలం యాదృచ్ఛికం కాదు. దీని వెనుక చాలా బలమైన భౌగోళిక కారణాలు, అంటే మన భూమి, సముద్రం నిర్మాణం తాలూకు ప్రత్యేకతలు ఉన్నాయి. వాటిని వివరంగా అర్థం చేసుకుందాం.

ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి ఉన్న అతి పెద్ద బలం, అదే సమయంలో అతి పెద్ద బలహీనత కూడా మనకున్న సుదీర్ఘమైన సముద్ర తీర ప్రాంతం. మన రాష్ట్రానికి దాదాపు 974 కిలోమీటర్ల పొడవైన కోస్ట్‌లైన్ ఉంది. ఇది దేశంలోనే గుజరాత్ తర్వాత రెండవ అతిపెద్ద తీర ప్రాంతం. ఇంత పెద్ద సముద్ర తీరం ఉండటం మనకు ఎంతో లాభం. విశాఖపట్నం, కాకినాడ, కృష్ణపట్నం వంటి పెద్ద పెద్ద పోర్టులు మనకు ఉన్నాయి. వేల మంది మత్స్యకారులు సముద్రం మీద ఆధారపడి జీవిస్తున్నారు. విదేశీ వ్యాపారం, వాణిజ్యం పెరగడానికి ఈ తీరమే మనకు ఆధారం. ఇదంతా నాణేనికి ఒక వైపు మాత్రమే.

నాణేనికి రెండో వైపు చూస్తే, ఇదే పొడవైన తీర ప్రాంతం మనకు పెను శాపంగా మారింది. ఎందుకంటే, మన 974 కిలోమీటర్ల తీరం మొత్తం నేరుగా బంగాళాఖాతం సముద్రానికి ఎదురుగా ఉంది. బంగాళాఖాతం గురించి మనం ఒక ముఖ్యమైన విషయం తెలుసుకోవాలి. ప్రపంచంలోనే తుఫాన్లు అత్యంత ఎక్కువగా పుట్టే సముద్రాలలో బంగాళాఖాతం మొదటి స్థానంలో ఉంది. ఇది ఒకరకంగా తుఫాన్ల ఫ్యాక్టరీ లాంటిది. తుఫాన్లను తయారు చేసే వాతావరణం ఇక్కడ ఎప్పుడూ సిద్ధంగా ఉంటుంది. ఆ ఫ్యాక్టరీకి సరిగ్గా ఎదురుగా మన ఇల్లు, అంటే మన ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉంది. అందుకే అక్కడ పుట్టే ప్రతీ తుఫాన్ మొట్టమొదట మన తలుపునే తడుతుంది.

అసలు తుఫాన్లు బంగాళాఖాతంలోనే ఎందుకు ఎక్కువగా పుడతాయి? దీనికి రెండు ముఖ్య కారణాలు ఉన్నాయి.

మొదటిది, బంగాళాఖాతం ఆకారం. మీరు మ్యాప్‌లో చూస్తే, బంగాళాఖాతం ఒక త్రిభుజం ఆకారంలో, లేదా ఇంకా స్పష్టంగా చెప్పాలంటే ఒక గరాటు ఆకారంలో ఉంటుంది. కింద వెడల్పుగా ఉండి, పైకి వచ్చే కొద్దీ ఇరుకుగా మారుతుంది. తుఫాన్లు సాధారణంగా కింద అండమాన్ దీవుల దగ్గర పుడతాయి. అక్కడ పుట్టిన తుఫాన్ నెమ్మదిగా ఉత్తరం వైపు, అంటే మన తీరం వైపు ప్రయాణం మొదలుపెడుతుంది. అది పైకి వచ్చే కొద్దీ, ఈ ఇరుకైన గరాటు లాంటి ప్రదేశంలోకి ప్రవేశిస్తుంది. అప్పుడు దాని శక్తి, వేగం అమాంతం పెరిగిపోతాయి. నీటిని ఒక వెడల్పాటి పైపు నుండి సన్నటి పైపులోకి పంపినప్పుడు నీరు ఎంత వేగంగా, ఫోర్స్‌గా బయటకు వస్తుందో, తుఫాన్ కూడా ఈ గరాటు ఆకారం వల్ల అంతే బలంగా, విధ్వంసకరంగా మారుతుంది. అందుకే ఆంధ్రప్రదేశ్, ఒరిస్సా, పశ్చిమ బెంగాల్ తీరాలను తుఫాన్లు ఇంత బలంగా ఢీకొంటాయి.

రెండవ కారణం, సముద్రపు నీటి ఉష్ణోగ్రత. ఒక తుఫాన్ పుట్టాలంటే దానికి విపరీతమైన వేడి, అంటే శక్తి కావాలి. ఈ శక్తి సముద్రపు నీటి నుండే వస్తుంది. సముద్రం ఉపరితలం మీది నీరు కనీసం 26 నుండి 27 డిగ్రీల సెల్సియస్ వేడితో ఉండాలి. మన బంగాళాఖాతం, అరేబియా సముద్రంతో పోలిస్తే కొంచెం లోతు తక్కువగా ఉంటుంది మరియు ఇది భూమధ్యరేఖకు చాలా దగ్గరగా ఉంటుంది. దీనివల్ల ఇక్కడ సూర్యరశ్మి నేరుగా పడి, నీరు ఎప్పుడూ చాలా వెచ్చగా, 28 నుండి 30 డిగ్రీల వరకు కూడా వేడిగా ఉంటుంది. ఈ వేడి నీరే తుఫాన్‌కు కావలసిన పెట్రోల్ లేదా ఇంధనం లాంటిది.

తుఫాన్ పుట్టే ప్రాసెస్ చాలా ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది.

నీరు ఆవిరి అవ్వడం: బంగాళాఖాతంలో విపరీతమైన వేడి వల్ల, సముద్రపు నీరు వేగంగా ఆవిరి అవుతుంది. ఈ నీటి ఆవిరి గాలిలో తేమ రూపంలో పైకి వెళుతుంది.

మేఘాలు ఏర్పడటం: ఇలా పైకి వెళ్లిన వేడి గాలి, తేమ... చల్లబడి పెద్ద పెద్ద మేఘాలుగా మారతాయి.

అల్పపీడనం : ఒక ప్రాంతంలో గాలి వేడెక్కి పైకి వెళ్ళిపోయినప్పుడు, సముద్రం ఉపరితలం దగ్గర గాలి తగ్గిపోయి ఒక ఖాళీ ప్రదేశం లేదా తక్కువ ఒత్తిడి ఉన్న ప్రాంతం ఏర్పడుతుంది.

గాలుల సుడి: ప్రకృతి ఎప్పుడూ ఖాళీని ఇష్టపడదు. కాబట్టి, ఆ ఖాళీని నింపడానికి చుట్టుపక్కల ఉన్న చల్లటి గాలి, అధిక ఒత్తిడి ఉన్న ప్రాంతాల నుండి గాలి వేగంగా ఆ అల్పపీడనం వైపు దూసుకు వస్తుంది. అయితే, భూమి తన చుట్టూ తాను తిరగడం వల్ల , ఈ గాలి నేరుగా రాకుండా కొంచెం వంగి, ఒక సుడి తిరుగుతూ వస్తుంది.

వాయుగుండం: ఈ సుడి తిరిగే గాలి వేగం పెరుగుతున్న కొద్దీ, అది ఒక వాయుగుండంగా మారుతుంది. ఈ సమయంలో గాలి వేగం గంటకు 30 నుండి 50 కిలోమీటర్ల వరకు ఉంటుంది.

తుఫాన్ : సముద్రం నుండి వేడి, తేమ ఇంకా అందుతూనే ఉంటే, ఈ సుడి మరింత బలంగా, వేగంగా మారుతుంది. గాలి వేగం గంటకు 60 నుండి 70 కిలోమీటర్లు దాటినప్పుడు, దానిని మనం తుఫాన్ అని పిలుస్తాం. వేగం ఇంకా పెరిగి 120 కిలోమీటర్లు దాటితే పెను తుఫాన్ అని, 220 కిలోమీటర్లు దాటితే సూపర్ సైక్లోన్ అని పిలుస్తారు.

తుఫాన్లు ఏర్పడటం ఒక ఎత్తైతే, అవి నేరుగా మనల్నే కొట్టడానికి మరో ముఖ్య కారణం ఉంది. అదే మన తీర ప్రాంతపు భౌగోళిక నిర్మాణం. పశ్చిమ తీరంలో (కేరళ, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర) సముద్రానికి చాలా దగ్గరగా పశ్చిమ కనుమలు అనే పెద్ద పెద్ద కొండలు, పర్వతాలు ఉన్నాయి. ఇవి ఒక సహజమైన గోడ లాగా పనిచేస్తాయి. అరేబియా సముద్రంలో ఏదైనా తుఫాన్ ఏర్పడినా, అది తీరాన్ని తాకే సమయానికి ఈ కొండలను ఢీకొని బలహీనపడిపోతుంది. ఆ కొండలే తుఫాన్ గాలిని, వర్షాన్ని అడ్డుకుంటాయి.

కానీ మన తూర్పు తీరానికి, ముఖ్యంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ తీరానికి అలాంటి రక్షణ గోడలు లేవు. మన తీర ప్రాంతం చాలా చదునుగా, తక్కువ ఎత్తులో ఉంటుంది. సముద్రానికి, కొండలకు మధ్య చాలా దూరం ఉంటుంది. దీనివల్ల బంగాళాఖాతంలో పుట్టిన తుఫాన్‌కు దారిలో ఎలాంటి అడ్డంకి ఉండదు. అది సముద్రం నుండి ఎంత వేగంతో, ఎంత బలంతో బయలుదేరిందో, దాదాపు అంతే బలంతో నేరుగా మన ఊళ్ల మీదకు, నగరాల మీదకు వచ్చేస్తుంది.

దీనివల్ల రెండు రకాల నష్టాలు జరుగుతాయి. ఒకటి, తుఫాన్ గాలిని ఆపేది ఏదీ లేకపోవడంతో, ఆ భయంకరమైన గాలులు తీర ప్రాంతాన్నే కాకుండా వందల కిలోమీటర్లు లోపలికి చొచ్చుకువచ్చి నష్టం కలిగిస్తాయి. రెండు, తుఫాన్ సముద్రాన్ని ముందుకు నెట్టడం వల్ల 'స్టార్మ్ సర్జ్' అంటే సముద్రపు ఉప్పెన వస్తుంది. సముద్రపు నీరు అలల రూపంలో 10 నుండి 20 అడుగుల ఎత్తు వరకు ఎగిసిపడి, ఊర్లకు ఊర్లనే ముంచెత్తుతుంది. మన తీరానికి కొండలు అడ్డుగా లేకపోవడం వల్లే ఈ ఉప్పెన నష్టం మనకు చాలా ఎక్కువగా ఉంటోంది.

తుఫాన్లు ప్రయాణించే దారి కూడా మనకు శాపంగా మారింది. బంగాళాఖాతంలో పుట్టే చాలా తుఫాన్లు సాధారణంగా తూర్పు-దక్షిణ దిశ నుండి పశ్చిమ-ఉత్తర దిశ వైపు ప్రయాణిస్తాయి. ఇది వాటి సహజమైన మార్గం. సరిగ్గా ఈ మార్గంలోనే మన ఆంధ్రప్రదేశ్ తీరంలోని విశాఖపట్నం, కాకినాడ, మచిలీపట్నం, ఒంగోలు, నెల్లూరు వంటి ముఖ్యమైన పట్టణాలు, నగరాలు ఉన్నాయి. అవి తుఫాన్లకు ఒక నేషనల్ హైవే లాగా దారి చూపిస్తాయి.

తుఫాన్లు ఎక్కువగా మే-జూన్ నెలల్లో మరియు అక్టోబర్, నవంబర్, డిసెంబర్ నెలల్లో ఏర్పడతాయి. ఈ పోస్ట్-మాన్‌సూన్ సమయమే మనకు అత్యంత ప్రమాదకరం. ఎందుకంటే, అప్పటికే వర్షాకాలం ముగియడంతో గాలిలో తేమ చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. సముద్రపు నీరు కూడా ఇంకా వెచ్చగానే ఉంటుంది. ఒక తుఫాన్ బలంగా మారడానికి కావలసిన ఈ రెండు అంశాలు, అంటే వేడి నీరు మరియు గాలిలో తేమ, ఈ సీజన్‌లో పుష్కలంగా దొరుకుతాయి. అందుకే ఈ మూడు నెలల్లో వచ్చే తుఫాన్లు చాలా తీవ్రంగా, ఎక్కువ నష్టాన్ని కలిగించేవిగా ఉంటాయి.

ఈ తుఫాన్ల వల్ల అన్ని వర్గాల కన్నా ఎక్కువగా నష్టపోయేది రైతులు. సరిగ్గా అక్టోబర్, నవంబర్ నెలలు అంటే రైతులు పండించిన వరి, ప్రత్తి వంటి పంటలు చేతికి వచ్చే సమయం. కోత కోయడానికి సిద్ధంగా ఉన్న పంట మీద తుఫాన్ విరుచుకు పడుతుంది. గంటల వ్యవధిలో కళ్ల ముందే వేల ఎకరాల పంట నీట మునుగుతుంది. పొలాలన్నీ ఉప్పు నీటితో నిండిపోయి, ఆ భూమి మళ్లీ పంట పండించడానికి పనికిరాకుండా పోతుంది. చేసిన అప్పులు తీరక, పండిన పంట దక్కక రైతులు కుంగిపోతున్నారు. ప్రతీ ఏటా ఇది రిపీట్ అవ్వడం మన రాష్ట్ర రైతుల ఆర్థిక వ్యవస్థను దారుణంగా దెబ్బతీస్తోంది.

ముగింపులో చెప్పేది ఏంటంటే, ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు తుఫాన్ల ముప్పు ఎక్కువగా ఉండటానికి ఏదో ఒక్క కారణం లేదు. మన పొడవైన 974 కిలోమీటర్ల తీర ప్రాంతం, బంగాళాఖాతం యొక్క ప్రత్యేకమైన గరాటు ఆకారం, ఎప్పుడూ వేడిగా ఉండే సముద్రపు నీరు, మన తీరానికి రక్షణగా కొండలు లేకపోవడం, మరియు తుఫాన్లు ప్రయాణించే మార్గంలోనే మన నగరాలు ఉండటం... ఇవన్నీ కలిసి మన రాష్ట్రాన్ని తుఫాన్లకు 'సాఫ్ట్ టార్గెట్'‌గా మార్చాయి. ఈ భౌగోళిక సత్యాలను మనం మార్చలేము, కానీ వీటిని అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా, తుఫాన్లను తట్టుకునేలా బలమైన ఇళ్లను కట్టుకోవడం, ప్రభుత్వాలు ఇచ్చే హెచ్చరికలను కచ్చితంగా పాటించడం, పంటల విషయంలో కొత్త ప్రణాళికలు వేసుకోవడం ద్వారా నష్టాన్ని వీలైనంత వరకు తగ్గించుకోవచ్చు.